Kamienne plansze do gier

[maciej]

Wśród zdjęć zrobionych w Belvoir i Tyberiadzie znalazło się kika przedstawiających planszę do gry w młynek.
http://www.templariusze.org/galeria_pod ... %20symbole

Okazuje się (po penetracji sieci), że młynek to bardzo popularna zwłaszcza w średniowieczu gra planszowa dla dwóch osób. Częstość występowania i średniowieczne przedstawienia gry w znanej ikonografii sugerować mogą popularność "młynka" wśród krzyżowców. Może więc, jak sugeruje Olgierd, mamy "naszą" grę do grania w wolnych chwilach?
Tutaj są zasady gry: http://www.math.edu.pl/index.php?id=gra-mlynek

Oprócz "młynka", w Jerozolimie, na jednej ze stacji Drogi Krzyżowej spotkaliśmy planszę do gry w Alquerque. Prawdopodobnie pochodzi z Arabii, gdzie jest nazywana Quirkat

Tutaj - zasady gry: http://www.math.edu.pl/gra-alquerque
Zauważcie, że to jest faktycznie jest protoplastka wszelkich warcabów . El-Quirkat nazywana była przez saharyjskich Arabów "zamma" lub "damma". W Hiszpanii także znana jako Damma. Nasza "damka" jako określenie warcabów . No i jeszcze to mówienie "huf" podczas zdejmowania pionka, który nie wykonał obowiązkowego bicia - identyczne jak nasze "chuchanie" na piona w tej samej sytuacji.
Obie gry w średniowiecznej "Księdze Gier" (autorstwa mojej ulubionej postaci władcy - Alfonsa X) traktowane są jako odmiana tej samej gry Alquerque:
http://games.rengeekcentral.com/F93R.html
http://games.rengeekcentral.com/F92R.html

Pogramy sobie w "młynek"?

Pozdrawiam
Maciej

[maciej]

Olgierd podesłał informację, z której wynika, że w Atlicie i w Chastellet również znalezione zostały kamienne plansze do gry w młynek. Czyli "my" też graliśmy w tę grę
No i do tego dochodzi artykuł 317 Reguły francuskiej (wciąż znam ją jedynie z angielskiego tłumaczenia J. M. Upton-Ward:
"(...) Each brother may play with wooden tent pegs without iron, or forbot if the wood is his. And let it be known thet brother of the Temple should play no other game except marelles, which each may play if the wishes, for pleasure without placing wagers. No brother should play chess, backgammon or eschacons".

Czyli jednak nasz młynek.

Inne nazwy gry w dawnej Anglii (wg Saga-Book of the Viking Club, artykuł: Nine Men's Morris. The Old Viking Game, autor: A.R. Goddard, 1901):
- nine men's morris
- merelles, wywodzone ze źródła francuskiego od muraille lub z łaciny muralis, gdyż niekiedy cegła lub fragment z muru służyły z planszę
- marnull albo marells (w Dorset)
- nine stone morris (w Norfolk)
- merrils, madell, medal, ninepenny madell (w Wiltshire)
- mylla albo the mill albo the shepherd's mill

Pozdrawiam
Maciej